Miały prostą budowę i lepsze parametry od czterosuwowych. Nikt wówczas i znacznie później - już po wojnie, nie zwracał uwagi na ich wady: znaczną toksyczność spalin, zwiększone zużycie paliwa. Od kilku lat temat silnika dwusuwowego powraca, mówi się także o takim silniku wysokoprężnym. Myślę, że ten rodzaj silnika (zarówno benzynowy jak i Diesla) ma przyszłość, ale nie będzie to już taki prosty dwusuw, jaki pracował w Syrence czy Trabancie, tylko wyrafinowana technicznie jednostka napędowa, o dużej sprawności, wyposażona w katalizator eliminujący szkodliwe substancje w spalinach.- Przypomnijmy, jak działa silnik dwusuwowy i czym różni się od czterosuwowego.- Podstawowa różnica to sprężanie powietrza (w dieslu) lub mieszanki (dwusuw benzynowy) poza cylindrem. Powietrze lub mieszanka wprowadzane są do cylindra częściowo sprężone, gdy tłok znajduje się w dolnym martwym położeniu. Gdy tłok przesuwa się do góry, następuje dodatkowe sprężenie. Wstępne sprężenie najczęściej następuje w misce korbowej lub - w nowszych konstrukcjach - za pomocą sprężarki albo turbiny. Aby jeszcze dodatkowo zwiększyć moc, stosuje się chłodzenie powietrza zasysanego (intercooler). W badanych obecnie silnikach dwusuwowych stosuje się również zawory. To może wydać się dziwne, bo pamiętamy przecież, że tradycyjny dwusuw nie miał zaworów, a sterowanie napełnianiem cylindra i jego opróżnianiem odbywa się za pomocą tłoka, który odsłania odpowiednie kanały. Jednakże tak zwane okno wylotowe w ściance cylindra, przez które wydobywały się gorące spaliny, mocno nagrzewało się miejscowo, ulegało wypalaniu. Dlatego też w najnowszych konstrukcjach dwusuwów stosuje się zawory wydechowe (dwa na cylinder). Nowoczesne silniki dwusuwowe mają także dwa katalizatory. Dlaczego dwa? Ponieważ zwykły katalizator trójdrożny, stosowany powszechnie w samochodach z silnikiem czterosuwowym, nie do końca spełniałby w dwusuwie swoją rolę. Trzeba tu bowiem osobno neutralizować tlenki azotu i osobno węglowodory i dopiero wówczas uzyskuje się znaczną redukcję szkodliwych substancji w spalinach. W dwusuwowych dieslach stosuje się także recyrkulację spalin. O tej metodzie niedawno wspominałem: polega ona na tym, że część spalin kierowana jest wraz ze świeżym powietrzem do cylindra. To pozwala na obniżenie zawartości tlenków azotu w spalinach. Oprócz tego zmniejszenie związków toksycznych uzyskuje się dzięki automatycznemu wyłączaniu silnika przy dłuższym postoju (kilkanaście sekund). Załączenie silnika odbywa się w momencie, gdy kierowca wrzuci pierwszy bieg.- Czy w tych nowoczesnych dwusuwach Diesla stosuje się rozwiązania typu wtrysk bezpośredni czy Common Rail?- Nowoczesnych dwusuwów Diesla nie ma wiele, pracują nad nimi głównie Japończycy. Ale w tych egzemplarzach, które już działają, przeprowadzane są próby i z bezpośrednim wtryskiem, i z Common Rail. Dzięki temu uzyskuje się bardzo dobre rozpylenie wtryskiwanego paliwa, wysokie i stabilne ciśnienie wtrysku w szerokim zakresie obrotów silnika. Uogólniając całą sprawę można powiedzieć, że te nowoczesne rozwiązania stosowane w normalnych dieslach sprawdzają się również w dwusuwie. Tak jest między innymi z sekwencyjnym wtryskiem, który pozwala zmniejszyć hałas pracy silnika. Można więc spodziewać się, że w najbliższych kilku latach pojawią się seryjne samochody z nowoczesnym dwusuwowym dieslem.RozmawiałRoman Dębecki
Dwusuwowy diesel
- Panie doktorze, słyszałem o badaniach nad dwusuwowymi silnikami benzynowymi oraz Diesla. Czy możemy ten temat przybliżyć naszym Czytelnikom?- Silniki dwusuwowe zasilane benzyną były bardzo popularne od lat 30.